Prothesen na genitale chirurgie
Na genitale chirurgie voor vermannelijking kunnen prothesen worden geplaatst. Testisprothesen zijn mogelijk na een metaïdoioplastiek en phalloplastiek. Erectieprothesen zijn mogelijk na een phalloplastiek.
Om de protheses te plaatsen moet je opnieuw een operatie ondergaan. Het kan ook zijn dat je (nog) niet opnieuw geopereerd wil worden. Op deze pagina lees je meer over de verschillende opties zonder operatie en wat de verschillende functies zijn van de protheses.
(Nog) niet opereren
Misschien wens je (nog) geen operatie voor het plaatsen van prothesen of sta je op de wachtlijst voor de prothesen. Ook zonder operatie kan je je lichaam aanpassen; dit noemen we niet-medische opties.
In plaats van een erectieprothesen zijn er ook andere manieren om penetratie mogelijk te maken. Misschien lukt het om de penis stijf genoeg te krijgen met een 'gewoon' strak condoom. Maar er zijn ook speciale condooms: het exocondoom of de penis-sleeve. Dit zijn hulpmiddelen die je over jouw penis kan trekken.
Een exocondoom bestaat uit een silicone omhulsel en een verharde top. Hiermee kan je de penis verstevigen waardoor penetratie mogelijk is. Een exocondoom kan je op maat laten maken zodat deze perfect past en aan uiterlijke wensen voldoet. De prijs ligt rond de 350 euro. Eén van de aanbieders is Vigo Group.
Een penis sleeve trek je over de penis heen waardoor het mogelijk kan worden om te penetreren. Penis sleeves bestaan er in vele vormen, materialen en maten. De prijzen variëren dan ook enorm. Er zijn meerdere aanbieders te vinden via Google.
Over de testisprothesen
Testisprothesen zijn vulling voor de balzak. Testisprothesen kunnen na een metaïdoioplastiek of een phalloplastiek in de balzak worden geplaatst. Deze operatie kan 6 maanden na de laatste genitale operatie worden uitgevoerd. Daarnaast moet jouw balzak genoeg ruimte hebben voor een prothese én moet je goed kunnen plassen. Dit wordt beoordeeld door de arts.
Verduidelijkende uitleg over testisprothesen kan je vinden in de animatievideo van Amsterdam UMC.
Voor een veilige operatie en het beste resultaat is het belangrijk dat je niet rookt en een gezond gewicht heeft (BMI-waarde hoger dan 18 en lager dan of gelijk aan 30). Zelf je BMI berekenen? Dat kan op de website van het Voedingscentrum.
Mogelijke complicaties tijdens of na de ingreep
Tijdens of na het plaatsen van de prothese kunnen er problemen (complicaties) ontstaan, ook al is de operatie op de juiste manier uitgevoerd. Mogelijke complicaties zijn een nabloeding of een infectie. Ook kan de prothese spontaan naar buiten komen, dat noemen we erosie. In de meeste gevallen moet de prothese dan worden verwijderd. Eventueel kan in een later stadium de prothese worden teruggeplaatst.
Soms blijkt na de ingreep dat de prothesen niet goed in de balzak zitten. Dit kan klachten geven. Er kan een correctie worden verricht om dit te verbeteren.
Over de erectieprothesen
Een erectieprothese kan na de phalloplastiek in het lichaam worden geplaatst. Aan de buitenkant is er dan dus niets van te zien. Erectieprothesen hebben een levensduur van ongeveer 5 tot 10 jaar. Je kan jouw wensen, seksueel functioneren en verwachtingen rondom de prothese bespreken met de uroloog en de seksuoloog.
Verduidelijkende uitleg over erectieprothesen kan je vinden in de animatievideo van Amsterdam UMC.
Voorwaarden erectieprothesen
Deze operatie kan een jaar na de laatste genitale operatie worden uitgevoerd. Daarnaast moet je goed kunnen plassen én de penis moet een passend formaat hebben om de erectieprothesen goed te laten werken. De arts beoordeelt je plasfunctie en het formaat.
Voor de operatie heb je ook een consult met een psycholoog gespecialiseerd in seksuologie. Dit kan je begeleidend psycholoog zijn. Je bespreekt in dit consult welke operatietechniek je wenst en of deze operatie haalbaar is gezien jouw psychische en lichamelijke conditie.
Voor een veilige operatie en het beste resultaat is het belangrijk dat je niet rookt en een gezond gewicht heeft (BMI-waarde hoger dan 18 en lager dan of gelijk aan 30).
Na de ingreep kan het voorkomen dat de erectieprothese zich naar buiten probeert te drukken. Het is daarom wenselijk dat je gevoel hebt in de top van de penis, zodat de kans groter is dat je deze druk op de huid op tijd opmerkt. Na de phalloplastiek kan het minimaal een jaar duren voordat het gevoel in de penis is hersteld. Met een gevoelstest kan worden beoordeeld of het gevoel voldoende is hersteld.
Soorten erectieprothesen
Er zijn meerdere soorten erectieprothesen van verschillende merken. Een aantal zijn speciaal ontworpen voor trans mannen die een phalloplatiek hebben ondergaan (bijvoorbeeld (Zephyr Surgical Implants).
Er zijn twee soorten prothesen:
- De ‘semi-rigide’ of ‘opblaasbare’ prothese. Dit is een staafje dat u kunt buigen in de gewenste positie. Met de hand kan de penis recht worden gezet of worden gebogen. Wanneer je ook testisprothesen wenst, dienen deze apart geplaatst te worden.
Dit soort erectieprothese is makkelijk in gebruik en gaat lang mee. Een nadeel is dat de penis altijd een beetje stijf is, waardoor deze soms moeilijk te verbergen is, bijvoorbeeld in een strakke broek of zwembroek. Ook is er bij deze prothese constant spanning op de huid, wat de kans vergroot dat de prothese door de huid heen komt.
- De hydraulische erectieprothese. Bij deze prothese wordt een ballonnetje in de onderbuik geplaatst met een vloeistof erin en een pompje in de balzak. Door te knijpen in de balzak wordt de penis stijf. Door de bovenkant van de pomp in te drukken, loopt de prothese leeg en wordt de penis weer slap.
Het pompje is tevens vulling voor de balzak. Wanneer je ook testisprothesen wenst, hoeft er nog maar één geplaatst te worden.
Deze soort erectieprothese kan een slappe en harde toestand nabootsen. Dat geeft ook minder spanning op de huid en daardoor verkleint de kans dat de prothese door de huid heen komt.
1. 'Flexible' erectile device
2. Hydraulic erectile devices
Mogelijke complicaties tijdens of na de ingreep
Tijdens of na het plaatsen van de prothese kunnen er problemen (complicaties) ontstaan, ook al is de operatie op de juiste manier uitgevoerd. Mogelijke complicaties zijn een nabloeding en een infectie. Meestal moet de prothese dan worden verwijderd. Als het goed is genezen, kan de prothese opnieuw worden geplaatst. Daarnaast kan je pijn krijgen in de schaamstreek of de plek voelen waar de prothese is bevestigd.
Ook kan de prothese stuk gaan, verplaatsen of spontaan naar buiten komen door druk op de huid. De prothese moet dan worden verwijderd. Wel kan later geprobeerd worden om de prothese opnieuw te plaatsen. Het uiteinde van de penis kan gaan hangen als de prothese te kort is. Dit kan leiden tot problemen met penetratieve seks.
Bij een hydraulische erectieprothese kunnen er ook complicaties ontstaan in de buik, zoals een bloeding, infectie of schade aan omliggende organen.
De operatie
Ruim een week voor de operatie word je gescreend door de anesthesioloog, om te kijken of je veilig onder narcose kunt worden gebracht. Op de dag van de operatie wordt van tevoren met je besproken waar de chirurg zal snijden. Bestaande littekens worden daarbij zoveel mogelijk gebruikt.
Zorgverzekering
Op het moment van schrijven (2022) wordt het plaatsen van een erectieprothese vergoed door Nederlandse zorgverzekeraars. De vergoeding voor het plaatsen van testisprothesen verschilt per zorgverzekeraar. Neem bij twijfel contact op met uw zorgverzekeraar.
Nazorg
Het advies voor nazorg kan verschillen per zorginstelling. Vaak word je geadviseerd de penis de eerste twee weken na de operatie omhoog te dragen. Je mag de eerste twee weken na de operatie niet zwemmen, in bad of naar de sauna om te voorkomen dat de hechtingen te vroeg oplossen en de wondjes open gaan staan. Kort douchen mag wel.
Na ongeveer 4 weken kom je voor controle naar de poli. Je wordt geadviseerd geen geslachtsgemeenschap te hebben tot aan de poliklinische controle.
In eerste instantie wordt paracetamol aangeraden bij pijnklachten. Als de pijn toeneemt of er is sprake van zwelling of roodheid van het operatiegebied, neem dan contact op met uw kliniek/behandelend arts.
Secundaire correcties
Ben je na de operatie nog niet geheel tevreden met het uiterlijk of de functie van je genitaal? Bespreek dat dan met uw plastisch chirurg of uroloog. Deze kan je vertellen of een eventuele ingreep tot verbeteringen kan leiden. Een voorbeeld van een secundaire correctie is een correctie van de plasbuis, voor verbetering van de plasstraal of het verhelpen van lekken. Ook kan een correctie van de balzak wenselijk zijn als de littekens erg opvallen of als de balzak te klein of asymmetrisch is.
Secundaire correcties worden in principe niet binnen 6 maanden na de eerste operatie uitgevoerd. Geadviseerd wordt minstens één jaar te wachten.
Voorbeelden van secundaire correcties
Correctie plasbuis
Als de urinestraal een verkeerde richting heeft of als de plasbuis is vernauwd (stenose), kan een correctie uitkomst bieden. Ook kan er lekkage in de plasbuis ontstaan die hersteld moet worden. Bespreek de behandelopties met de plastisch chirurg en/of uroloog. In principe wordt de plasbuiscorrectie vergoed.
Vorm van de penis/maken van een eikel
Als de vorm van jouw penis niet naar wens is, of als er nog geen eikel is aangelegd, kan dat als secundaire correctie worden uitgevoerd. De eikel kan ook getatoeëerd worden op de top van de penis; dat is een kleine ingreep die onder lokale verdoving wordt uitgevoerd. Bespreek de behandelopties met de plastisch chirurg. Neem contact op met de zorgverzekeraar als je meer wilt weten over vergoedingen.
Correctie balzak
Een correctie van de balzak kan wenselijk zijn als de littekens erg opvallen of als de balzak te klein of asymmetrisch is. Bespreek de behandelopties met de plastisch chirurg.
Eventueel kunnen er op een later tijdstip testikelprotheses in de balzak worden geplaatst. Neem contact op met de zorgverzekeraar als je meer wilt weten over vergoedingen.
Erectieprothese
Vind je penetratie bij seks erg belangrijk, maar lukt dit niet? Dan kan wellicht minimaal één jaar na de operatie een inwendige erectieprothese worden geplaatst. Dat is alleen mogelijk als er aan de voorwaarden is voldaan:
- Er moet gevoel zijn tot in de top van de penis. Dat kan worden beoordeeld met een gevoelstest.
- De plasfunctie moet goed zijn. Erectieprothesen worden door de meeste zorgverzekeraars vergoed vanuit de basisverzekering.
Meer informatie over erectieprothesen lees je hier.
Testisprothesen
Eventueel kunnen er op een later tijdstip testikelprotheses in de balzak worden geplaatst. Het verschilt per zorgverzekeraar of deze ingreep wordt vergoed.
Meer informatie over testisprothesen lees je hier.
Deze tekst is aangepast op 18-10-2022
Volgende Stap
We raden je aan alle informatie stap voor stap door te nemen om een volledig beeld te krijgen van de verschillende behandelopties en het proces eromheen!
Terug naar overzicht
Buitenland
Wil je een genitale operatie in het buitenland ondergaan? Lees dan meer informatie over de opties en voorwaarden.
