Bij de meeste zorginstellingen kan je alleen in aanmerking komen voor een genitale operatie als je gestopt bent met roken. Dit kan per zorginstelling verschillen, check bij jouw zorginstelling wat voor jou van toepassing is.

Roken vergroot de kans op complicaties na de operatie. Complicaties die dan vaker kunnen voorkomen zijn wondinfecties (ontstekingen), een vertraagde wondgenezing en het afsterven van lichaamsweefsel. Daarnaast geeft het meer littekens. Meer informatie over de verschillende complicaties kan je vinden bij orchidectomie, vulvaplastiek en vaginaplastiek.

Voor een veilige operatie en het beste resultaat heb je een gezonde BMI-waarde nodig. BMI staat voor Body Mass Index: de verhouding tussen gewicht en lengte. Voor een genitale operatie geldt in het algemeen dat jouw BMI-waarde minstens 18 moet zijn en niet groter dan 30 mag zijn. Alleen voor de orchidectomie is een BMI-waarde tot 35 toegestaan.

Het is aangetoond dat mensen met ondergewicht (BMI kleiner dan 18) of overgewicht (BMI groter dan 30) bij een operatie meer risico hebben op trombose (bloedstolsels), wondinfecties en vertraagde wondgenezing. Meer informatie over de verschillende complicaties kan je vinden bij orchidectomie, vulvaplastiek en vaginaplastiek.

Wil je jouw BMI berekenen? Dat kan op de website van het Voedingscentrum.

De meeste zorginstellingen hanteren de regel dat je minimaal 1 jaar hormonen gebruikt moet hebben voor je een genitale operatie ondergaat. Hierdoor zijn de testosteron levels genoeg onderdrukt. De dosering van de hormonen verschilt per zorginstelling.

Verder hoeft het hormoongebruik niet te worden aangepast voor een genitale operatie. De combinatie van oestradiol (vrouwelijk geslachtshormoon) en de testosteronremmer geeft een licht verhoogd risico op trombose (bloedstolsels) tijdens de operatie. Daarom krijg je ter voorkoming van trombose voor de operatie een injectie met bloedverdunners.

Na de operatie stop je met de testosteronremmer. Ongeveer drie maanden na de operatie controleert de hormoonarts (endocrinoloog) de hormoonspiegels in je bloed.

Voor de vulvaplastiek en de vaginaplastiek zijn extra voorbereidingen noodzakelijk. De bekkenbodemspieren moeten worden getraind en het genitale gebied moet worden onthaard.

Om meer controle te krijgen over de bekkenbodemspieren krijg je voorafgaand aan de operatie uitleg en praktische tips over het gebruik van deze spieren. Een fysiotherapeut die gespecialiseerd is in de bekkenbodem kan je hierbij helpen. Je leert om bewust je bekkenbodemspieren te ontspannen. Dit kan ervoor zorgen dat je goed kunt (uit)plassen en kunt ontlasten zonder te persen. Extra uitleg kan je vinden in de animatievideo van Amsterdam UMC.

Na een vaginaplastiek is ontspanning van je bekkenbodemspieren bovendien heel belangrijk tijdens dilateren - het openhouden van de vaginale holte - en de wondgenezing. Meer informatie over dilateren lees je hier.

Bij de vulvaplastiek en de vaginaplastiek wordt het geslachtsdeel gemaakt van de huid uit het genitale gebied. Het kan zijn dat jouw zorginstelling adviseert om voorafgaand aan de operatie permanent te ontharen. Om te voorkomen dat er straks haren groeien op ongewenste plekken, zoals de binnenkant van de schaamlippen of de vaginaholte, moet deze huid in de periode voor de operatie permanent worden onthaard. In de afbeelding hieronder zie je op welke plaatsen er in het algemeen permanente ontharing noodzakelijk is. Indien er voor het maken van de vaginaholte huid van andere gebieden wordt gebruikt zullen deze ook onthaard moeten worden.

Permanent ontharen gebeurt via elektrische epilatie of via laserlicht. Een huidtherapeut kan advies geven over welke ontharingstechniek het meest geschikt voor je is.

In het algemeen duurt permanent ontharen minimaal vier maanden. Daarom wordt er geadviseerd om hier al vroeg mee te starten, voordat je afspraken met de chirurg hebt gehad. Het is belangrijk om je te realiseren dat een operatie in samenspraak gaat met de zorginstelling. Ontharen geeft dus geen garantie op de genitale operaties.

Ter voorbereiding op het herstel van de operatie is het handig om alvast een aantal dingen aan te schaffen: een dilatatie set, glijmiddel op waterbasis en een spiegel

In Nederland worden de orchidectomie, vulvaplastiek en vaginaplastiek operaties vergoed door de zorgverzekering. Momenteel wordt ook de ontharing van het genitale gebied vergoed voor de vulvaplastiek en de vaginaplastiek. Dit betekent dat alléén de noodzakelijke ontharing van het genitale gebied voor deze operaties wordt vergoed, zoals hierboven is afgebeeld. Ontharing van het verdere genitaal wordt dus niet vergoed.

Op de website van Transvisie is een actueel overzicht te vinden van vergoedingen binnen de genderzorg.

We doen ons best deze informatie actueel te houden. Heb je nog aanvullingen of opmerkingen over de bovenstaande informatie? Mail dan naar [email protected]