Vulvaplastiek
Wat houdt vulvaplastiek precies in en wat gebeurt er tijdens de operatie? Op deze pagina lees je alles over de vulvaplastiek, de operatie, en wat je te wachten staat na de operatie.
Over de Vulvaplastiek
De vulvaplastiek is een operatie waarbij een ondiepe vagina wordt gemaakt. Het uiterlijk van een vulvaplastiek is hetzelfde als een vaginaplastiek. Er worden een clitoris en binnenste- en buitenste schaamlippen gemaakt. De testikels en biologische mannelijke geslachtskenmerken worden verwijderd. Het verschil tussen een vulvaplastiek en een vaginaplastiek is dat je na een vulvaplastiek een vagina-ingang hebt van maximaal 1 centimeter diep.
De vulvaplastiek heeft een kortere hersteltijd dan de vaginaplastiek, en het brengt minder medische problemen (complicaties) met zich mee (lees hier meer over de complicaties van vaginaplastiek). Aangezien de vulva geen diepte heeft, hoef je de vulva in principe niet te spoelen of te dilateren. Echter is penetratieve seks niet mogelijk bij een vulvaplastiek door het gebrek aan diepte.
Voordat je een operatie ondergaat is het van belang dat je goed bent voorbereid. Informatie over de voorbereiding van een vulvaplastiek vind je hier.
De operatie
Bij de vulvaplastiek wordt het vrouwelijk genitaal gemaakt van de huid en onderliggend weefsel van de penis. Er wordt géén vaginaholte gemaakt. Meestal worden ook de testikels verwijderd in deze operatie, tenzij dat al eerder is gebeurd (bij de orchidectomie). De operatie duurt, afhankelijk van de techniek, 2 tot 5 uur.
De operatie wordt uitgevoerd door een plastisch chirurg. De operatie begint met het plaatsen van een urinekatheter (een slangetje dat via de plasbuis wordt ingebracht). Vervolgens wordt de penishuid van de schacht van de penis gehaald. De huid wordt ingekort en vastgehecht om het uiterlijk van een vagina te maken (maar zonder holte).
Vervolgens worden de testikels verwijderd. Van de eikel en de voorhuid worden de clitoris en binnenste schaamlippen gemaakt. De plasbuis wordt vrijgemaakt en ingekort tot aan de nieuwe ingang. Hieronder zie je in de afbeeldingen hoe de techniek wordt uitgevoerd.
De details van de operatie kunnen verschillen per Nederlandse zorginstelling. Het is daarom belangrijk om de precieze procedure te controleren bij het instituut waar je wordt geopereerd.
Nazorg
Afhankelijk van de zorginstelling waar je geopereerd bent heb je na de operatie 1 tot 3 dagen bedrust en blijf je nog 3 tot 5 dagen in de zorginstelling. De katheter wordt verwijderd op de dag van ontslag waarna je binnen enkele uren goed moet kunnen uitplassen. Na het plassen wordt de blaas gescand om te controleren of deze goed leeg is. Als je blaas niet leeg genoeg is, wordt de katheter teruggeplaatst. Na ongeveer 1 of 2 weken wordt de katheter opnieuw verwijderd.
Vaak wordt geadviseerd om te wachten tot de wonden helemaal dicht zijn voor je gaat zwemmen, in bad gaat of naar de sauna gaat. Dit duurt vaak minimaal 6 weken. Dat is om te voorkomen dat de hechtingen te vroeg oplossen en je infecties krijgt in de wond. Kort douchen mag wel. Je mag zes weken niet sporten of zwaar tillen, dit kan namelijk een bloeding of overmatige vochtproductie geven.
Hormoongebruik na de operatie
Na de operatie stop je met de testosteronremmer, je blijft alleen oestradiol gebruiken. De hormoonbehandeling wordt na de operatie begeleid door de hormoonarts.
Complicaties
Complicaties die tijdens en na de vulvaplastiek op kunnen treden:
- (Na)bloeding direct na de operatie. Als deze niet vanzelf stopt, kan een tweede operatie noodzakelijk zijn om de bloeding te stelpen.
- Infectie: hoewel er schoon (steriel) wordt gewerkt, is er altijd een kans dat er bacteriën in de operatiewond zijn gekomen. Ook in de periode na de operatie is er kans op een infectie. Daarom is het van belang de wond goed te verzorgen.
- Ophoping van bloed (hematoom). In het operatiegebied kan zich wat bloed gaan ophopen, waardoor het er uit kan zien als een blauwe plek. Dit trekt na 2-4 weken vanzelf weg.
- Ophoping van vocht (oedeem of seroom). In het operatiegebied kan ook vocht ophopen. Als dit onprettig voelt, kan de arts het eruit halen.
- Slecht genezende wondranden (wonddehiscentie). Na de operatie kan het zijn dat de wonden niet direct genezen en dat de wond wat open gaat staan. Als dit gebeurt, spoel de wond dan goed met stromend water. Neem zo nodig contact op met uw arts.
- Wild vlees (hypergranulaat). Het ontstaan van hypergranulaat is een veelvoorkomend probleem. Het is onschuldig, maar het geeft veel vocht- en soms bloedverlies. Het kan ruiken en geeft pijnlijk ongemak. Het is eenvoudig te behandelen.
- Verlies van gevoel/orgasme: je kan het gevoel in het genitaal (deels) verliezen. Het is niet met zekerheid te zeggen of het gevoel terugkomt.
- Littekens: De aanmaak van littekenweefsel verschilt per persoon, huidtype en operatietechniek. Iedere huid geneest op zijn eigen manier. Bij mensen met overgewicht en mensen die roken genezen wonden minder fraai dan bij mensen met een gezond gewicht die niet roken. Soms kan een litteken gecorrigeerd worden (minimaal een jaar na de operatie).
Eindresultaat
Pas na een half jaar is het eindresultaat zichtbaar. Volledige genezing kost tijd. De zwelling en verkleuringen trekken langzaam weg. De vagina vormt zich na de operatie op natuurlijke wijze en past zich aan uw lichaamsbouw aan. Zo bepaalt bijvoorbeeld de kleur van de balzak en de hoeveelheid vetweefsel hoe het genitaal eruit komt te zien. Het eindresultaat is bij iedereen anders.
Correcties
Misschien ben je na de operatie nog niet geheel tevreden met het uiterlijk of de functie van het genitaal. Je kan dit bespreken met de plastisch chirurg en/of uroloog. Deze arts kan je vertellen of een eventuele ingreep tot verbeteringen kan leiden.
Voorbeelden van correcties zijn een verkleining van de binnenste schaamlippen, een correctie van de clitoriskap, het verwijderen van grote littekens en een correctie aan de plasbuis.
Correcties worden in principe niet binnen 6 maanden na de eerste operatie uitgevoerd. Geadviseerd wordt minstens één jaar te wachten. Het verschilt per situatie of deze correcties door de zorgverzekeraar worden vergoed.
Seksualiteit
Zin in seks (libido) is afhankelijk van het hormoon testosteron – ongeacht gender/sekse. Omdat je lichaam geen testosteron meer aanmaakt na het verwijderen van de testikels, kan dat van invloed zijn op je libido.
Je seksuele leven is echter niet enkel afhankelijk van de genitale operatie, maar van vele psychologische en biologische factoren. Het (seksueel) 'eigen' maken van het genitaal en deze prettig seksueel te leren gebruiken, zijn belangrijke uitdagingen na genitale chirurgie.
Het is belangrijk dat je ontdekt wat voor jou seksueel prettig is, en dat je daarover spreekt met je (eventuele) partner(s).
Sommige mensen hebben geen behoefte aan penetratieve vaginale seks. Dan kan een vulvaplastiek een goede keuze zijn. Na een vulvaplastiek kan je - net als bij vaginaplastiek - nog steeds orgasmes krijgen door stimulatie van de clitoris. Tijdens een vulvaplastiek maakt de chirurg een clitoris uit de eikel en indien van toepassing ook de voorhuid
Deze tekst is aangepast op 14-10-2022
Volgende Stap
We raden je aan alle informatie stap voor stap door te nemen om een volledig beeld te krijgen van de verschillende behandelopties en het proces eromheen!
Terug naar overzicht
Vaginaplastiek
Bij de vaginaplastiek wordt een vaginaholte met diepte gemaakt. Afhankelijk van jouw lichamelijke kenmerken (en wensen) kan de techniek worden bepaald.
